Yazar: Can Yükselen

Geçtiğimiz günlerde üniversite arkadaşlarımla mesajlaştığım WhatsApp grubundan çoğu zaman paylaşılan geyik twitter hesaplarından birinin linki geldi. Darko @grlevic hesabı ile yapılan paylaşımlar dizisini okudukça hem kendisinin aktarım tarzını hayranlıkla okudum; hem de toplum ve şirket kültürü yaşadığı trajik (bazen de trajikomik) olaylar zincirini üzülerek ve hayretler içinde gördüğüm herkes ile paylaşmaya çalıştım. Yeni haftada birçok kişiden aynı tweet’lerin tarafıma yönlendirildiğini ve bu konunun hararetle tartışıldığını görünce bu tip konuların aslında herkesin muzdarip olduğu problemler olduğuna tamamen kani geldim. Konu da çalışan motivasyonu-davranışları ve işletme  kültürü ile ilgili olunca da bu tweet’lere kayıtsız kalamadım. Kendisine bu yazıya vesile olduğu için tekrardan…

Yalın Dönüşüm’lerde kick-off sonrası hevesli ekibin bir süre sonra dağıldığını fark eder ve onlardaki bu bıkkınlığın sebebini araştırırsınız. Eğer kök nedene inmeyi başarırsanız metal yorgunluğunun arkasındaki bir diğer faktörün de organizasyonun üzerindeki kötü alışkanlıklar (alışkanlık geliştirememe problemi) olduğunu görürsünüz. Çalışmak üzere anlaşılan konu başlıkları ertelenir, günlük sabah toplantıları (asakai) için belirlediğiniz rutinler bozulur, önceden doldurulan aksiyon tabloları güncelliğini zamanla yitirir, belirlenen kaizen toplantıları devamlı olarak bir sonraki haftaya sarkar ve Yalın Dönüşüm, faaliyetleri alışkanlığa dönüştürememiş organizasyonun üstüne devamlı ertelenen bir diyetin pişmanlığı gibi çöküverir. Zayıflama Macerası vs. Yalın Dönüşüm Macerası Aslına bakılırsa Yalın Dönüşüm ile diyet programları arasında inanılmaz bir…

Yalın Dönüşümlerde karşılaşılan en büyük sorunlardan biri başlangıçta hevesle katılım gösterilen, masal gibi başlayan bu “projenin(!)” nasıl olup da kimsenin destek vermediği bir “angarya” olarak algılandığı konusudur. İşte bu yüzden, zaman içerisinde mekanik sistemlerin yük taşıma özelliklerini kaybetmesine sebep olan “metal yorgunluğu” benzetmesini Yalın Dönüşüm için yapmak hiç de yanlış olmaz. Metal yorgunluğunu incelediğinizde; “Bir malzemenin sürekli veya periyodik olarak dinamik yüklenmeye maruz kalması sonucunda yerel ya da ilerlemeli hasara uğraması” olarak tanımlandığını görürsünüz. Eğer bu hasarlar fark edilmezse malzeme üzerindeki çatlaklar dolayısıyla malzeme, tasarımsal yük aynı bile olsa kopmak veya kırılmak zorunda kalır. İşte bu yüzden malzeme üzerindeki gerilmelerin…

Yalın Dönüşümler Neden Başarısız Olur? yazı dizisinin ikinci boyutu olan Strateji’ye geldi sıra. Geçtiğimiz yazıda Lider boyutuna bağlı 4 alt faktörü incelemiştik. Bu yazıda ise Yalın Dönüşümlerin başarısız olmasındaki strateji hataları ve stratejik boyutun 4 alt başarısızlık faktörünü inceleyerek yazı dizisine devam edeceğiz. Yazıyı okuduktan sonra, anketi doldurmayı lütfen unutmayın… ANKET İÇİN TIKLAYINIZ Diğer Yazılara Ulaşmak İçin: Yalın Dönüşümler Neden Başarısız Olur? Lider Boyutu – Yalın Dönüşümler Neden Başarısız Olur? Strateji Tanımı Strateji gurusu ve bu konudaki listebaşı kitapların yazarı Peter Drucker, stratejik yönetimi, “Bir işin misyonunu baştan sona düşünmek ve “Bizim işimiz nedir, ne olmalıdır?” sorularını sorarak, belirlenen amaçlar…

Geçtiğimiz hafta sormuş olduğum Yalın Dönüşümler Neden Başarısız Olur? sorusunun alt detaylarını incelemeye geldi sıra. Geçen haftaki yazıdan hatırlayacağınız üzere başarısızlık faktörlerini 3 ana boyut altında toplamış ve bu boyutların her birinin altında 4 tane de alt faktör ile konuya hızlı bir giriş yapmıştım. Sıra geldi bu ana boyutların ilki olan Lider Boyutundaki başarısızlık öğelerine… Yazıyı okuduktan sonra, anketi doldurmayı lütfen unutmayın… ANKET İÇİN TIKLAYINIZ Her gün birçok yerde liderlik ile ilgili türlü türlü makale, video ve özlü söze maruz bırakılıyor; ancak bir türlü liderlik tanımının tam içini dolduramıyor, içimize sinen bir tanım bulamıyoruz. Son dönemlerde bir sıfat halini alan…

Yalın Düşünce’nin 1990’ların başından beri popülerliği her geçen gün artarken Yalın Dönüşüm yolculuklarının sayısı da bununla birlikte paralellik gösteriyor. 1996’da yayınlanan Yalın Düşünce kitabında bu işin yalnızca otomotivde değil; aynı zamanda farklı imalat sektörlerinde uygulanabileceği ispatlandıktan sonra Yalın Dönüşüm kavramı bambaşka bir boyut kazandı. Bunu 2000 yılında yayınlanan ve imalat dışı uygulamalarla kendinden söz ettiren Yalın Çözümler izledi. Bugün literatürü taradığınızda, 30-40 yıl önce sadece Toyota Üretim Sistemi veya JIT (Just in Time) ya da Kanban sanılan bu sistemin artık bambaşka sektörlerde uygulamalarını görmek ve başarı hikayelerini okumak mümkün. Yalın Dönüşümler eğer başarılı olmasaydı Yalın’ın 30 yıldır tükenmeyen popülerliğinin açıklamak…

Yaklaşık 1 ay önce Ankara – Konya seferini yapan Yüksek Hızlı Trenin karşı yönden gelen kılavuz trenle çarpıştığı 13 Aralık günü olan kaza, benim için özel bir anlam ifade ediyor. Genellikle Adana’daki Yalın Dönüşüm projesi dönüşü Ankara’da konaklayıp 6:30 treni ile Konya projesine geçtiğim seyahat rutinimi o hafta Adana ziyaretimin iptali dolayısıyla bozmuş; Konya projesine o gün “ilk kez” uçakla gitmeyi tercih etmiştim. Uçaktan indiğimde aldığım haber ile beynimden vurulmuşa döndüm. O sabah trende olabilirdim. Her hafta en az 3 tren seferi yapan biri olarak, böyle bir kazadan belki de kıl payı kurtulmanın etkisiyle konu hakkında fazlaca düşünmeye başladım. Sıklıkla…

Yeni bir yıla başlarken geçtiğimiz yılın bir muhasebesini yapıp, gelecek yıla daha düzenli başlamak üzere kendimize verdiğimiz sözler vakidir. Ancak bu sözler ne yazıktır ki takvim yaprakları çevrildikçe önemini yitirir; bir önceki senenin Aralık ayının son günündeki heyecan ve motivasyonunu kaybederek bir sonraki senenin umudu olmak üzere rafa kaldırılır. Bu hikaye eminim hepinize tanıdık gelmiştir. Durum böyle olunca, “Şirketlerde hep anlatageldiğimiz Hoshin Kanri’yi neden kendi yaşamımıza uygulamıyoruz?” sorusu akla geliveriyor. Geçtiğimiz ay Portekiz’de ELEC’te katıldığım Isao Yoshino’nun Personal Hoshin Kanri Workshop’ı bu sorunun cevabını vermek için biçilmiş bir kaftan adeta. Gelin bu derya deniz konuyu şirketinizde uygulamadan önce kişisel yaşamınıza uyarlayarak…

Müşteri taleplerinin miktar ve karakteristiğine göre gruplandırılmasını amaçlayan yöntemin adıdır. Ürünler, talep miktarına göre büyükten küçüğe üçe ayrılır ve A, B, C tipi olarak sıralanır. A Tipi ürünler Toplam talebin adetsel veya cirosal olarak yaklaşık 60-70%’ini oluşturan ürünler A tipi ürünlerdir. Pareto Analizi karakteristiğine benzerlik gösteren A tipi ürünler, talebin yaklaşık 60%’ını oluşturmalarına rağmen toplam ürün kalemi sayısının yaklaşık 10-20%’sini kapsarlar. Bu ürünler koşan ürünler olarak da adlandırılırlar. B Tipi Ürünler Toplam talebin adetsel veya cirosal olarak yaklaşık 20%’sini oluşturan ürünler B tipi ürünlerdir. Talebin A grubu ürünlerinden sonra yaklaşık 20%’sini oluştururken toplam ürün kalemi sayısının 20-30%’unu kapsarlar. Bu ürünler yürüyen…

ABC-XYZ analizi müşteri taleplerinin miktar ve karakteristiğine göre gruplandırılmasını amaçlayan ABC analizinden farklı olarak; talebin tutarlılığını da dikkate alan bir analiz yöntemidir. Ürünler ortalama taleplerine göre ABC şeklinde sıralanırken; talepteki dalgalanmalarına göre XYZ olarak gruplandırılır. 3 talep kategorisi ve 3 tutarlılık kategorisinin kombinasyonları şeklinde 9 tip ürün grubu bulunur. Buna göre; AX Tipi Ürünler: Çok Yüksek Seviyede Ortalama Talep ve Çok Yüksek Seviyede Tutarlılık gösteren Ürünler BX Tipi Ürünler: Orta Seviyede Ortalama Talep ve Çok Yüksek Seviyede Tutarlılık gösteren Ürünler CX Tipi Ürünler: Çok Düşük Seviyede Ortalama Talep ve Çok Yüksek Seviyede Tutarlılık gösteren Ürünler AY Tipi Ürünler: Çok Yüksek…