Yazar: Can Yükselen

İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümü mezunu olan Can Yükselen, 2009 yılından beri Yalın Dönüşüm ve Yalın Yönetim alanında çalışmaktadır. Galatasaray Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans öğrenimini tamamladıktan sonra Doktora öğrenimine İTÜ Endüstri Mühendisliğinde devam etmektedir. Toyota Türkiye’nin “Undergraduate Development Programme”ını tamamlamıştır. Yalın Enstitü’de 14 yıl eğitim ve danışmanlık alanlarında aktif görev almıştır.Can Yükselen, bugün sektöründe lider otomotiv, gıda, teknik tekstil, beyaz eşya ve demir-çelik, metalurji endüstrisindeki birçok işletmeye eğitim ve danışmanlık desteği vermektedir. Geliştirip kurguladığı simülasyon eğitimleri, gemba workshop’lar ile 100’ün üzerinde firmaya Yalın’ı uygulamalı şekilde aktararak danışmanlık hizmeti vermeye devam etmektedir.

Kaizen Nedir? Kaizen Ne Demek? Kaizen iyiye doğru anlamına gelen Kai ve değişim anlamına gelen Zen kelimelerinin birleşiminden oluşan sürekli iyileştirme anlamına gelen Japonca bir kelimedir. Kaizen küçük adımlarla büyük iş sonuçları elde ederek, organizasyon bütününde ürün, servis ve hizmetlerde mükemmeliği amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu yazı Yalın Üretim’in önemli bir aracı olan Kaizen yaklaşımını anlatmakta; Kaizen’in işletmelerin başarısını ve verimiliğinin artırmak için nasıl kullanılacağını detayları ile açıklamaktadır Kaizen’in Tarihi Kaizen, Japonca’da “değişim” veya “iyileştirme” anlamına gelir ve Japonya’da doğmuştur. İlk olarak 1950’lerde Toyota tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Toyota, üretim sürecinde sürekli küçük iyileştirmeler yaparak verimliliği artırmak ve maliyetleri düşürmek için Kaizen’i…

Devamını Oku

Stok yükünün azaltılması için tedarikçiler ve fabrika arasındaki lojistik yöntemlerinin değiştirilerek malzeme akışının hızlandırılması işine Milkrun adı verilir. Milkrun sayesinde değer akış süresi kısaltılır, hammadde ve bitmiş ürün stok devir hızı artırılır. Milkrun ismi, süt dağıtımına giden sütçünün boş şişeleri alıp yerine yeni şişeleri koyması ve bunu her bir ev için ayrı ayrı seferlerde değil; tek bir rotada birçok eve süt dağıtım/boşları toplama hizmeti yaparak organize etmesinden ileri gelir. Aynı, mahalleye yapılan süt dağıtım/boşları toplama hizmeti gibi nakliye araçları da birden fazla tedarikçiye uğrayıp boş kasaları geri bıraktıktan sonra alması gereken malzemeleri/hammaddeleri araca yükler ve ana fabrikaya geri dönerler Milkrun…

Devamını Oku

Stok devir hızı bir işletmedeki malzemelerin (hammadde, yarımamül veya bitmiş ürün) tükenme hızının bir ölçütüdür. Stok Devir Hızı, iki farklı şekilde hesaplanır. Bunlardan ilki, ortalama stok seviyesinin stoğun tükenme hızına oranlanmasıdır. İkinci stok devir hızı hesaplama yöntemi ise birden fazla malzeme kaleminin olduğu durumlarda stok maliyeti üzerinden yapılan hesaplamadır. 1-Tükenme Hızına Göre Hesaplama (Tek Ürün Kalemi İçin) Ortalama stok seviyesi üzerinden herhangi bir ürün kaleminin stok devir hızını hesaplamak için kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde, dönemlik tüketim miktarı yıla çevrilir ve ortalama stok seviyesine oranlanır. Ortalama stok seviyesi ilk stok ve son stok değerlerinin aritmetik ortalamasından bulunur. Örneğin, aylık tüketimi 400…

Devamını Oku

Danışmanlığın benim için en güzel yanı (belki de bazıları için en kötü yanı) bitmek bilmeyen uçak ve tren seyahatleri ve uzun sürüşlerdir. Haftada araçla 300 kilometreye yakın yol yapan ve en az 3-4 kez uçağa binmek zorunda kalan biri olarak, tren istasyonları ve havalimanları; bazen en iyi arkadaşınız, bazen çalışma odanız, bazen de kitap okumak için sakin huzurlu ortamınız oluverir. Atatürk Havalimanı en azından benim için öyleydi. Ta ki 6 Nisan tarihinde kendisine veda edip İstanbul Havalimanı’na göç edene kadar… Aktarmalarla Dolu Bir Hafta Salı günü geldiğim Konya’ya yaptığım ziyaretimin 1 gün daha uzaması dolayısıyla Perşembe günkü aktarmasız İzmir uçuşumu…

Devamını Oku

Geçtiğimiz iki yazıda Hat Yönetiminin tarihçesi ve hat yönetiminin temel prensiplerini ele almıştık. Bu yazıda ise Hat Yönetiminin 3 temel prensibinden biri olan Hat Yönetiminde Proses Akışı konusunu detaylı şekilde ele alacağız. Proses Akışını sağlıklı bir şekilde sağlamak için temel olarak yapılması gerekenleri 10 adımda inceleyeceğiz ve Hat Dengeleme ile ilgili püf noktaları irdeleyeceğiz. Adım-1:Müşteri Temposunu Belirleyin Just In Time’ın ve Yalın Üretim’in temel prensiplerinden biri olan “Doğru Miktarda Ürünü, Doğru Kalitede ve Doğru Zamanda Üretmek” kavramı esasınca, üretimde Akış ve Çekme yaratmak için ilk olarak yapmanız gereken şey Takt Zamanını bulmaktır. Bunun için; Takt Zamanını hesaplamak için müşteri talebi…

Devamını Oku

Montaj hatları yönetimi ve hat dengelemenin tarihçesini geçtiğimiz yazıda ele aldıktan sonra, bu yazıda bir üretim ve/ya montaj hattında etkin bir hat yönetimi sağlamanın ve sürekli akış yaratmanın 3 temel prensibini ele alacağız. Bunlar; Proses Akışı Malzeme Akışı Bilgi Akışı olarak 3 temel başlıkta toplanır. Montaj hatlarında genellikle sadece hat dengeleme yapılarak proses akışı iyileştirilmeye çalışılır. Proses akışı hat yönetiminin etkinliğini artıran 3 temel unsurdan biridir; ancak diğer 2 temel unsur olmaksızın sağlıklı ve etkin bir hat yönetiminden bahsetmek mümkün değildir. Şimdi sırasıyla 3 sac ayağını detaylıca inceleyelim. Proses (Üretim) Akışı Montaj hattında sağlıklı bir akış sağlamak için öncelikle proseslerin…

Devamını Oku

Buhar makinaları ile kitle üretimini başlatan birinci sanayi devriminden sonra (Endüstri 1.0), Henry Ford’un çalışan verimliliğini işleri küçük parçalara ayırarak artırmayı amaçladığı seri üretim mantığı, ikinci sanayi devrimini (Endüstri 2.0) beraberinde getirdi. Hat Dengeleme kavramının çıkış noktası işte tam da burasıydı. Frederick Winslow Taylor’un Bilimsel Yönetimin İlkeleri adlı kitabında tüm incelikleri ile anlattığı çalışan verimliliği iyileştirme prensipleri Endüstri Mühendisliğinin ve Yalın Hat Yönetimi’nin temellerini oluşturdu. İşleri olabilecek en basit parçalara ayırıp bunu çalışanlar arasında dengeli bir şekilde dağıtarak zanaatkarlık becerisini minimize ederken; işlerin tekrarlı yapılması suretiyle üretim hızını maksimize eden bu yöntem, Hat Dengeleme kavramının ve Endüstri 2.0’ın çıkış noktasıydı.…

Devamını Oku

FIFO Nedir?First In First Out kelimelerinin ilk harflerinden oluşan ve İlk Giren İlk Çıkar olarak Türkçeleştirebileceğimiz FIFO kavramı üretim kontrol yöntemlerinden biridir. Tedarikçi proses ile müşteri proses arasındaki ürünlerin tedarikçi prosesteki üretim sırası bozulmaksızın müşteri prosese aktarılmasını ifade eder. FIFO hatları çekme sistemlerinin sağlıklı şekilde uygulanması için gereklidir. Birbirinden bağımsız iki proses arasında çevrim sürelerindeki farklılık kaynaklı stok artışını önlemek ve üretim sırasının bozulmasını engellemek amaçlı kurgulanır. FIFO hatları farklı hızlarla ilerleyen iki araç (prosesler) arasındaki takip mesafesine (stok) veya iki pompa (prosesler) arasındaki bir hidrofor tankına (stok) benzetilebilir. Tank dolduğunda veya takip mesafesi sınırına ulaşıldığında tedarikçi proses hızını yavaşlatır…

Devamını Oku

Yalın Dönüşümlerin başarısını nasıl ölçersiniz? Bir Yalın Dönüşüm’ün gerçekten başarılı olduğunu anlamanız için finansal kazanç mı elde etmeniz gerekir; yoksa çalışan memnuniyetinin artması bu dönüşümün başarılı olduğunu anlamanız için yeterli midir? Müşteri memnuniyeti artmamış yalın dönüşüm olur mu? Kilit Performans Göstergelerine (KPI) etkimeyen bir Yalın Dönüşüm’den bahsedilebilir mi? KPI’ların pozitif yönde değişmesi Yalın Dönüşüm’ün başarılı olduğunu anlamak için yeterli midir? İşte tüm bu deli soruların ardında Yalın Dönüşüm yolculuklarına nasıl baktığımız yatıyor. Eğer bu süreci başlangıcı ve bitişi olan bir implementasyon projesi gibi görüyorsak Yalın Dönüşüm, bizim için danışmanlığa veya şirket içindeki bu oluşuma ayırdığımız kaynağı bir kefeye; bu sürecin…

Devamını Oku

Yalın Dönüşüm, şirketi dönüştüren bir itki (itici güç) olması gerekirken, sırf üst yönetim istedi diye, orta kademe ve ön saf çalışanları için katlanılması gereken bir safra olarak algılanabilir. Yalın Dönüşümlerin safra olarak algılanmasındaki ana sebep, dönüşümün orta kademe tarafından “bir proje olarak algılanma” yanılgısıdır. Bu yanılgıyı oluşturan faktörlerin başında yönetimin Yalın Dönüşüm’ü sonuçlara/karlılığa hemen etkiyecek, bir an evvel olup bitecek, bittiğinde ise işletmeyi bir anda uçuruverecek bir sihirli değnek bir Yalın Masal gibi görmesi yatar. Ancak bu Yalın Masal, yanlış bir hikaye örüntüsü ile bir Yalın Kabusa dönüşebilir. Şimdi gelin Yalın Masal’ını bir Yalın Kabus’a dönüştüren faktörleri hep birlikte inceleyelim.…

Devamını Oku